Η Αθήνα υπό Ρωμαϊκή κυριαρχία (86 π.Χ. - 267 μ.Χ.)

Μετά την καταστροφή της πόλης από τον Σύλλα, η Αθήνα περιήλθε οριστικά στα χέρια των Ρωμαίων. Αμέσως άρχισε μία περίοδος ανασυγκρότησης. Πολλοί Ρωμαίοι στρατιωτικοί, αυτοκράτορες και ποιητές επισκέφτηκαν ή σπούδασαν στην πόλη (Ιούλιος Καίσαρας, Πομπήιος, Βρούτος και Κάσιος, Αύγουστος, Μάρκος Αντώνιος, Οράτιος, Οβίδιος, Κικέρων κ.ά.), και την ευεργέτησαν. Χάρη σε αυτές τις ευεργεσίες η Αθήνα ανέκτησε την παλαιά της δόξα και αναδείχτηκε σε σημαντικό φιλοσοφικό και πολιτιστικό κέντρο της Ανατολικής Μεσογείου.

Με τα χρήματα του Ιουλίου Καίσαρα και του διάδοχού του Αυγούστου κατασκευάστηκε η Ρωμαϊκή Αγορά της Αθήνας (Αγορά του Καίσαρα και του Αυγούστου). Ο Αύγουστος έχτισε επίσης το ναό της Ρώμης και του Αυγούστου στην Ακρόπολη στην είσοδο της οποίας, ο Καλιγούλας έφτιαξε αργότερα, μία μνημειακή κλίμακα, ενώ ο Νέρωνας κατασκεύασε νέα σκηνή στο θέατρο του Διονύσου. Στην Αγορά, ο γαμπρός του Αυγούστου, Αγρίππας, έχτισε ένα τεράστιο ωδείο, μπροστά από το οποίο μεταφέρθηκε από κάποιο άλλο σημείο της Αττικής και στήθηκε εκ νέου, ο ναός του Άρη.

Ο μεγαλύτερος όμως ευεργέτης της Αθήνας υπήρξε ο αυτοκράτορας Αδριανός, ο οποίος επέκτεινε την πόλη κατά 2.200 στρέμματα προς τα δυτικά (στην περιοχή του Συντάγματος). Κατασκεύασε πλήθος οικοδομημάτων σε όλη την πόλη. Το σημαντικότερο από τα έργα που πραγματοποίησε ήταν η ολοκλήρωση του ναού του Ολυμπίου Διός. Ο ίδιος ο αυτοκράτορας εγκαινίασε τον ναό το 131 μ.Χ. και προς τιμήν του οι Αθηναίοι ανήγειραν την αψίδα δίπλα στο ναό, τη γνωστή σήμερα ως «Πύλη του Αδριανού». Κατασκεύασε επίσης τη Βιβλιοθήκη, μέρος της οποίας διατηρείται ακόμα σε καλή κατάσταση στο Μοναστηράκι, και τέλος, το Πάνθεον και το Πανελλήνιον, ιερά τα οποία δεν έχουν εντοπιστεί με βεβαιότητα. Ο Αδριανός, εκτός από τα μνημεία έδωσε μεγάλη σημασία στην ύδρευση της πόλης και κατασκεύασε ένα υδραγωγείο που ήταν ακόμα σε χρήση μέχρι και τον 19ο αιώνα.

Γύρω στα 115 μ.Χ. ο πρίγκιπας του Βασιλείου της Κομμαγηνής, Γάιος Αντίοχος Φιλόπαππος, που διέμενε στην Αθήνα, έχτισε το ταφικό του μνημείο στον λόφο των μουσών, το Μνημείο του Φιλοπάππου.

Την ίδια εποχή με τον Αδριανό και λίγο αργότερα, ένας εύπορος Αθηναίος, ο Ηρώδης ο Αττικός, στόλισε και αυτός με τη σειρά του την πόλη. Το σημαντικότερο μνημείο που άφησε είναι το Ωδείο, το επονομαζόμενο «Ηρώδειο». Το Ηρώδειο, που χρησιμοποιείται και σήμερα, το έχτισε προς τιμήν της συζύγου του το 161 μ.Χ.. Ανέλαβε επίσης και την επένδυση του Παναθηναϊκού Σταδίου με πεντελικό μάρμαρο.

Η ευημερία αυτή της Αθήνας διήρκεσε μέχρι το 267 μ.Χ, χρονιά κατά την οποία οι Έρουλοι (βαρβαρικό φύλο βόρειας καταγωγής) πέρασαν από την Αθήνα ισοπεδώνοντας τα πάντα.